Er zijn verschillende redenen om een akte op te stellen. Zo kan het zijn dat u een woning gaat aankopen, het testament wilt opstellen of bijvoorbeeld een leningsovereenkomst wilt opstellen. Wat de reden ook is, een notariële akte opstellen is een belangrijke juridische stap. Hierin kunt u namelijk alle afspraken en overeenkomsten vastleggen. Dit biedt rechtszekerheid én bescherming voor alle betrokken partijen. In deze blog leggen we uit hoe een notariele akte opstellen precies werkt en waarom het zo belangrijk is. Daarnaast geven we u graag een aantal praktische tips.

Wat is een notariële akte?

Een notariële akte is een officieel document dat door een notaris wordt opgesteld en ondertekend. Het document legt juridisch bindende afspraken of verklaringen vast tussen partijen. De notaris fungeert hierbij als onpartijdige en onafhankelijke juridische deskundige. Deze zorgt ervoor dat de inhoud van de akte voldoet aan de wettelijke eisen en dat alle partijen de implicaties begrijpen. Een belangrijk kenmerk van een notariële akte is dat deze dwingende bewijskracht heeft. Dat wil zeggen dat de inhoud als waarheid wordt aangenomen, tenzij het tegendeel wordt bewezen. ​

Het belang van een notariele akte opstellen

Een notariële akte opstellen is belangrijk, omdat het zorgt voor rechtsgeldigheid, duidelijkheid en bescherming van uw belangen. In veel gevallen is een akte zelfs wettelijk verplicht, zoals bij de aankoop van een woning of het opstellen van een testament. De notaris controleert of alles juridisch klopt en of alle partijen begrijpen wat zij ondertekenen. Dit voorkomt misverstanden en biedt zekerheid. Bovendien heeft een notariële akte, zoals eerder genoemd, dwingende bewijskracht, waardoor de inhoud in juridische procedures als waarheid geldt. Afspraken worden helder vastgelegd en het originele document wordt veilig bewaard in het notarieel archief. Zo weet u zeker dat uw wensen goed vastliggen, ook voor later.

Wanneer is een notariële akte opstellen verplicht?

In bepaalde situaties schrijft de wet voor dat een notariele akte opstellen verplicht is om de rechtsgeldigheid van een overeenkomst of rechtshandeling te waarborgen. Voorbeelden hiervan zijn:​

• Onroerend goed: bij de overdracht van eigendom van een woning of ander onroerend goed is een notariële leveringsakte vereist. ​
• Hypotheekakte: voor het vestigen van een hypotheek op een onroerend goed is een notariële akte noodzakelijk. ​
• Huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden: het vastleggen of wijzigen van huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden dient via een notariële akte te gebeuren. ​
• Testament: het opstellen of wijzigen van een testament, voor uw nalatenschap, moet notarieel worden vastgelegd. ​
• Oprichting van rechtspersonen: bij het oprichten van een besloten vennootschap (BV) of stichting is een notariële akte vereist. ​

In andere gevallen is een notariële akte niet wettelijk verplicht. Toch kan het verstandig zijn om afspraken vast te leggen, bijvoorbeeld bij een samenlevingscontract of als u een leningsovereenkomst wilt opstellen.

Het proces van een notariele akte opstellen

Een notariële akte opstellen omvat een aantal stappen. Allereerst neemt u contact op met een notariskantoor om uw wensen en de benodigde documenten te bespreken. De notaris zal u dan informeren over de benodigde gegevens en eventuele aanvullende informatie. Vervolgens stelt de notaris op basis van de verkregen informatie een conceptakte op. Deze wordt met u gedeeld ter controle. U kunt dan verifiëren of alle afspraken correct zijn weergegeven. Daarna plant u, indien nodig, een bespreking met de notaris voor eventuele vragen en om wijzigingen door te voeren.

Als alle partijen vervolgens akkoord zijn gegaan met de inhoud, wordt er een afspraak gemaakt voor het ondertekenen van de akte. Dit gebeurt op het notariskantoor. De notaris leest de akte voor en alle betrokkenen zetten hun handtekening. Ten slotte zorgt de notaris voor de registratie van de akte bij de relevante instanties. Het originele document bewaart de notaris in zijn archief. U ontvangt dan een afschrift voor uw eigen administratie. 

Gemiddelde kosten van een notariële akte

De kosten voor een notariële akte opstellen variëren en zijn afhankelijk van de aard en complexiteit van de akte. Ook het tarief van het notariskantoor telt hierbij mee. Notarissen hanteren vrije tarieven, wat betekent dat zij zelf hun prijzen mogen bepalen. ​Ter indicatie: voor de levering en hypotheekakte bij de aankoop van een woning met een hypotheek van €300.000 liggen de notariskosten gemiddeld rond de €1.500. ​Het is raadzaam om offertes bij meerdere notarissen op te vragen om een goed beeld te krijgen van de kosten en diensten. ​

Akte opstellen: 5 tips

Een goede voorbereiding voordat u een akte laat opstellen kan het proces efficiënter en effectiever maken. Hier zijn enkele tips:

• Bereid u voor op het gesprek: maak een lijst van de zaken die u wilt bespreken en de vragen die u heeft. Dit helpt om niets over het hoofd te zien tijdens het gesprek met de notaris. ​
• Lees u in over het onderwerp: door vooraf informatie te verzamelen over het onderwerp van de akte, kunt u gerichter vragen stellen. Zo kunt u beter begrijpen wat er wordt besproken. ​
• Denk na over uw wensen: overweeg vooraf hoe u bepaalde zaken geregeld wilt hebben, zoals de verdeling van bezittingen of de benoeming van erfgenamen. Dit maakt het makkelijker om tijdens het gesprek duidelijke afspraken te maken. ​
• Zorg voor veilige opslag van uw documenten: het is belangrijk om uw notariële akten en andere belangrijke documenten veilig en toegankelijk online op te slaan. Een digitale kluis biedt hierbij uitkomst. Hiermee bepaalt u zelf wie toegang heeft tot welke documenten, waardoor u altijd grip houdt op uw data.
• Check regelmatig of uw akte nog actueel is: uw persoonlijke situatie kan in de loop der jaren veranderen. Denk aan een huwelijk, scheiding, geboorte van kinderen of een verhuizing naar het buitenland. Wat ooit logisch leek in uw notariele akte bij het opstellen, is dat nu misschien niet meer. Het is daarom verstandig om uw akten elke paar jaar te herzien. Zo weet u zeker dat alles nog aansluit bij uw wensen én bij de actuele wetgeving.

Een notariële akte opstellen is vaak een verplicht onderdeel bij belangrijke juridische stappen in uw leven. Wat de reden ook is dat u een akte gaat opstellen, dit document biedt duidelijkheid, zekerheid en bescherming. En, zoals aangegeven, kan een digitale kluis uitkomst bieden om ervoor te zorgen dat uw opgestelde akte veilig bewaard blijft. Zo hoeft u zich nergens meer zorgen om te maken. Succes met het opstellen!